Opis terminu prawnego Oferta:
Termin „oferta” w polskim prawie handlowym odnosi się do propozycji zawarcia umowy, skierowanej do jednej lub większej grupy osób, która jest wystarczająco szczegółowa i określa główne warunki przyszłej umowy. Oferta ta musi być na tyle konkretna, aby jej przyjęcie mogło bezpośrednio doprowadzić do zawarcia umowy bez konieczności prowadzenia dalszych negocjacji.
Zgodnie z art. 66 § 1 Kodeksu cywilnego (K.c.), oświadczenie woli skierowane do określonej osoby, które określa istotne postanowienia umowy, stanowi ofertę. Istotnym postanowieniem jest na przykład cena, przedmiot umowy czy czas dostawy. Oferta taka powinna więc zawierać wszystkie dane niezbędne do tego, by adresat mógł zdecydować o jej przyjęciu. Co więcej, oferta musi być złożona z zamiarem związania się oferującego, co wyklucza np. zaproszenie do negocjacji czy ogłoszenia reklamowe, które traktowane są jako zachęty do składania ofert, a nie oferty same w sobie.
Jeżeli oferta zostanie przyjęta przez adresata, dochodzi do zawarcia umowy. Natomiast w przypadku, kiedy adresat oferty przedstawi własne warunki, mówimy o odrzuceniu oferty i jednocześnie złożeniu nowej oferty, czyli tzw. oferty zmienionej. W praktyce ofertę można złożyć na różne sposoby, w tym ustnie, pisemnie, a nawet poprzez zachowanie, które jednoznacznie wskazuje na zamierzenie złożenia oferty.
Warto wspomnieć też o kwestii terminu przyjęcia oferty. Zasadą jest, że oferta wiąże oferenta do momentu, w którym mógł spodziewać się odpowiedzi. Ciężar oceny tego momentu spoczywa zazwyczaj na sądzie, który rozpatrując okoliczności sprawy, powinien ustalić, jaki czas był odpowiedni w danym wypadku.
Z kolei w obrocie międzynarodowym oferty często regulowane są przez Konwencję Wiedeńską o umowach międzynarodowej sprzedaży towarów. Według tej konwencji oferta, z wyjątkami, staje się wiążąca w momencie, gdy dojdzie do jej doręczenia adresatowi.
Kontekst prawny, w którym może być używany termin Oferta:
Przykład pierwszy: Pan Kowalski prowadzi firmę produkującą meble. Po przemyślanym rozważeniu rynku, postanawia złożyć pisemną ofertę firmie B z propozycją dostarczenia partii krzeseł biurowych na wyjątkowo konkurencyjnych warunkach. W swojej ofercie szczegółowo określa model, cenę za sztukę, sposób dostawy oraz termin realizacji zamówienia. Firma B otrzymuje ofertę i decyduje o jej przyjęciu, co w konsekwencji prowadzi do zawarcia umowy. W tym przypadku oferta była skonkretyzowana i miała charakter wiążący dla Pana Kowalskiego jako oferenta, a przyjęcie jej przez firmę B skutkowało finalizacją transakcji.
Przykład drugi: W odpowiedzi na rosnące zainteresowanie eko-żywnością, właściciel lokalnej fermy podaje w lokalnej gazecie ogłoszenie o sprzedaży świeżych produktów bezpośrednio „od rolnika”. Mimo że ogłoszenie zawiera ceny i opis produktów, nie stanowi oferty w sensie prawnym, lecz jedynie zaproszenie do składania ofert przez potencjalnych klientów. W tym przypadku, aby doszło do zawarcia konkretnych umów, konieczne jest, aby osoby zainteresowane skontaktowały się bezpośrednio z właścicielem fermy i przedstawiły swoje zamówienie, co w prawie handlowym oznacza złożenie oferty przez klienta.
Zrozumienie znaczenia terminu „oferta” jest kluczowe dla każdego prawnika praktykującego w dziedzinie prawa handlowego czy cywilnego, ponieważ to właśnie na ofercie opiera się proces zawierania umów, będący podstawą funkcjonowania rynku. Ustalenie, czy dana deklaracja jest ofertą, potrafi być decydujące dla oceny prawnej wielu transakcji handlowych oraz dla ustalenia momentu powstania zobowiązań między stronami.